domingo, 26 de abril de 2009

"L´homme qui rit"

O título do relato de Salinger que temos agora entre mans está extraído da desconcertantemente olvidada novela de Victor Hugo (Francia, 1802-1885), "O home que rí" (1969). Neste último enlace recomendamos prestar atención ao apartado dedicado aos personaxes da novela, aos seus nomes, e ao parecido cos personaxes do conto que está dentro do conto de Salinger. Segundo a filla de Salinger no seu libro autobiográfico "El guardián de los sueños" -interesante e cargante a partes iguais-, o seu pai contáballes contos a ela e o seu irmán dun certo personaxe bastante parecido a éste do home desfigurado, relacionado coa mar e os barcos , se a memoria de quen agora escribe non minte demasiado...
Engadimos dúas perlas máis: un enlace que leva a un dos numerosos resumos e/ou comentarios sobre a novela de Hugo que podes atopar en internet, que sempre pode resultar de axuda para botar algo de luz sobre o relato de Salinger, e outro enlace de regalo para que vexas para a túa sorpresa que o malvado Joker de Batman non anda moi lonxe de Victor Hugo, vía cine, polo que parece...

1 comentario:

  1. Ola, aquí Corrina. A quen corresponda: noraboa. Menudo luxo dispoñer das pistas que este blog abre para a lectura do conto de Salinger, relato xa de por sí abondo desfrutable. ¿Por onde comezar? Vexamos, a alusión a Tomine. Arrubio o escribir isto, pero o certo é que non o coñecía. Nun dos enlaces que se propoñen, aparece o seguinte: "Tomine, jugando de manera excepcional con la elipsis, nos obliga a pensar en las piezas del relato que se ocultan y nos impele a emprender un viaje que se vuelve dramático. Dramático porque, en realidad, no falta nada". Isto condúceme as teses de Piglia, a idea do intersticio entre as dúas historias dun relato: a velada, secreta, latente e oculta pola actualidade do que sí se conta. Traducido a unha imaxe espacial, poderiamos dicir que nun relato existe un plano de superficie, de balbordo e espectáculo. E outro de profundidade, de enigma, de silencio como de planta ó nacer. E claro, a lectura dun bo relato deixa o corpo intraquilo porque intuimos que o ámbito de claridade pode verse afectado polo misterio que, caladamente, inunda todo. Agora, que penso que isto é así porque non podería ser doutro xeito. A elipse, a omisión dunha das historias, non é alevosa. É simplemente un recurso literario honesto, que enfatiza un aspecto fundamental da experiencia máis cotiá: a imposibilidade de dicir dunha soa vez a realidade, de narrar unha versión única e univesalmente válida do que está a acontecer. As persoas ímonos facendo de fragmentos, de retales e perspectivas. E de tempo. Ben pois, isto é algo que chama a atención do "Home Riseiro" (bonita a traducción de X. A. L. Dobao en Sotelo Blanco), que está contado polos ollos dun neno o que se lle escapan cousas graves que están a pasar o seu redor, das cales só temos noticia pola viraxe tráxica que adoptan as aventuras do home riseiro, ese conto por entregas nos fines de semana de autobús. Pero bueno, estes son os meus rollos de sempre. Igual é que teño unha teima grande coa incertidume, con Heisenberg e a vida, xa se sabe.

    Polo demáis, pareceume que o home riseiro é o xefe, un home frustrado que inventa un inmenso xogo no que poder desempeñar o papel de benefacor e superheroe. Porque é moi feo, alomenos segundo a descripción que del fai o rapaz ó principio, e ademáis deixou pasar, ou escaparáronselle as oportunidades que a vida lle brindou para ser algo (xogar en non sei que liga profesional, etc). Penso, polo tanto, que o home riseiro é o seu alter ego: vive arrodeado de animais, que son os únicos que o entenden, un anano e un xigante que non ten lingua. Todas estas personaxes representan o mundo dos nenos. O mundo dos adultos está representado polos Dufarge, e é un mundo que lle é adverso e do que ten que escapar. Por certo, que durante moito tempo, o home riseiro vive con bandidos, uns excluídos da sociedade. É decir, que todo o que ven de fóra da relación cos rapaces é visto como hostil.
    A rapaza é Dufarge junior. O relato do home riseiro introdúcea inmediatamente antes de que ela suba o bus. Supoñemos que se estaban coñecendo. Cando ela non aparece, é porque discuten. Penso que ela quería algo máis que ese mundo de fantasía, quería devolvelo á realidade. Por iso ese día non vai, e cando a ven ó lonxe está sentada nun banco, con dous carriños de bebé, un a cada lado. Iso non é casual: ela quere algo máis estable e duradeiro. Quere baixalo do bus, vamos. Él pilla medo, e desconfía. Por iso no conto o do cambiazo do lobo: supoño que se sinte defraudado porque pensaba que esa rapaza que xogaba bastante ben o beisbol non lle ía exixir que cambiase a súa vida de proscrito.
    Falta o da máscara. ¿Qué oculta? Pois penso que a fealdade de quen se sinte moi derrotado. No conto, él quítaa e a rapaza sae despavorida. Despóis, o anano (é decir, todo o que representa o mundo dos nenos) intenta restituirlla, pero él non quere poñela xa. Os nenos son quen o ven como un superheroe, pero él xa non quere seguir xogando a iso, seguir finxindo así. O neno atopa a máscara cando marcha para a súa casa porque é o único que se da un pouco de conta do que está pasando, é quen descubre á rapaza cando están xogando, quen fala con ela e sabe que discutiron. É o único que sabe que iso que viven estase desmoronando.

    ¿Víctor Hugo? Ben, gracias. Haberá que ler esa novela. Anótoo para as vacacións do verán. ¿Seguirá este blog aberto na época do estío?

    En fin, sigo a darlle voltas.
    Apertas.

    ResponderEliminar